Zabieg TENS, czyli przezskórna elektryczna stymulacja nerwów, to innowacyjna metoda leczenia bólu, która zdobywa coraz większą popularność w świecie medycyny. Dzięki wykorzystaniu impulsów elektrycznych, TENS jest w stanie skutecznie łagodzić dolegliwości bólowe, blokując sygnały bólowe, które docierają do mózgu. Ta bezinwazyjna technika znajduje zastosowanie w różnych stanach chorobowych, takich jak ból przewlekły, pooperacyjny, czy neuropatyczny. Co więcej, TENS nie tylko przynosi ulgę, ale również stymuluje wydzielanie endorfin, naturalnych środków przeciwbólowych w organizmie. W obliczu rosnącego zainteresowania niefarmakologicznymi metodami leczenia, warto przyjrzeć się bliżej tej fascynującej terapii, jej działaniu oraz zastosowaniom.
Na czym polega zabieg TENS?
TENS (Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation), czyli przezskórna elektryczna stymulacja nerwów, to popularna metoda elektroterapii wykorzystywana do łagodzenia bólu za pomocą impulsów elektrycznych. Podczas sesji terapeutycznej elektrody umieszcza się na skórze w obszarach dotkniętych bólem, strategicznych punktach akupunkturowych lub w rejonach o zbliżonym unerwieniu.
Delikatne impulsy prądowe przepływające przez elektrody działają na dwa sposoby:
- blokują sygnały bólowe zmierzające do mózgu,
- pobudzają organizm do uwalniania endorfin, naturalnych sprzymierzeńców w walce z bólem.
Co więcej, terapia TENS może efektywnie wspierać leczenie manualne, stymulując neurony czuciowe i aktywując włókna Aβ, co ogranicza przewodzenie bólu przez włókna C.
Terapia prądem TENS redukuje odczuwanie bólu poprzez:
- stymulację nerwów czuciowych,
- blokowanie impulsów bólowych.
Aktywacja włókien Aβ skutecznie ogranicza przewodzenie bólu przez włókna C, wywołując naturalny efekt przeciwbólowy. Dodatkowo, wzmożona aktywność układu opioidowego prowadzi do produkcji endogennych peptydów opioidowych, w tym endorfin.
Jak działa terapia prądem w zabiegu TENS?
Terapia TENS, znana również jako leczenie prądem, to metoda łagodząca ból poprzez zakłócanie przesyłania sygnałów bólowych do mózgu. Delikatne impulsy elektryczne stymulują konkretne włókna nerwowe, skutecznie hamując odczuwanie bólu. Podczas sesji terapeutycznej pacjenci mogą doświadczać uczucia mrowienia lub delikatnych skurczów mięśni.
Prądy o niskiej częstotliwości, wykorzystywane w terapii TENS, mogą znacząco przyspieszyć proces rekonwalescencji i pomóc w redukcji przewlekłych dolegliwości bólowych. Elektrody, przez które przepływa prąd, umieszczane są bezpośrednio w obszarach, gdzie odczuwany jest ból, a intensywność stymulacji jest indywidualnie dopasowywana, uwzględniając odczucia pacjenta.
TENS, stymulując neurony czuciowe i aktywując włókna Aβ, ogranicza przekazywanie sygnałów bólowych przez włókna C. Co więcej, terapia ta pobudza układ opioidowy organizmu, co prowadzi do zwiększonej produkcji endorfin – naturalnych substancji przeciwbólowych, które pomagają w walce z bólem.
Jakie są wskazania i przeciwwskazania do stosowania zabiegu TENS?
Terapia TENS, znana ze swojej zdolności do łagodzenia bólu, okazuje się skuteczna.
Jakie są rodzaje prądów TENS i ich zastosowanie?
Prądy TENS to zróżnicowana gama bodźców elektrycznych, a każdy z nich znajduje zastosowanie w konkretnych sytuacjach. Dobór odpowiedniego rodzaju zależy przede wszystkim od indywidualnej kondycji pacjenta oraz charakteru odczuwanego bólu.
- TENS konwencjonalna (wysoka częstotliwość, małe natężenie): to idealne rozwiązanie, gdy potrzebujesz natychmiastowej, choć krótkotrwałej ulgi. Działa szybko, przynosząc niemal błyskawiczne ukojenie, jednak efekt niestety nie utrzymuje się zbyt długo,
- TENS akupunkturowa (niska częstotliwość, wysokie natężenie): w tym przypadku stymulowane są punkty akupunkturowe, co przekłada się na dłużej utrzymujący się efekt przeciwbólowy. To doskonały wybór, jeśli priorytetem jest długotrwałe złagodzenie dolegliwości,
- TENS krótka intensywna (średnia częstotliwość, najwyższe natężenie): sięga się po nią, gdy konieczne jest silne i szybkie uśmierzenie bólu. Niemniej jednak, jak sama nazwa sugeruje, przynosi ulgę jedynie na krótko,
- TENS burst (prąd impulsowy): ten typ prądu dedykowany jest terapii bólu głębokiego. Wspomaga leczenie dolegliwości, które trudno precyzyjnie zlokalizować, a ich źródło tkwi głęboko w tkankach,
- TENS modulowana: oferuje zmienne parametry stymulacji, co daje odczucia zbliżone do masażu i jednocześnie przeciwdziała przyzwyczajeniu się organizmu do bodźca. W rezultacie, terapia staje się bardziej skuteczna.
Szerokie zastosowanie prądów TENS w rehabilitacji pozwala wspierać pacjentów cierpiących na różne rodzaje bólu. Znajdują one zastosowanie na przykład w terapii reumatoidalnego zapalenia stawów, jak również w łagodzeniu bólów pourazowych oraz wielu innych dolegliwości.
Jak długo trwa zabieg TENS i jakie są jego efekty?
Sesja TENS trwa zazwyczaj od kwadransa do półtorej godziny, a jej dokładna długość zależy od konkretnego rodzaju terapii oraz indywidualnych potrzeb pacjenta.
Po zabiegu TENS pacjenci często odczuwają natychmiastową ulgę. Utrzymuje się ona nawet przez całą dobę. Co więcej, ta forma elektroterapii pozwala często znacząco ograniczyć ilość przyjmowanych leków przeciwbólowych, nawet o 40 do 80 procent.
Co warto wiedzieć o bezpieczeństwie stosowania TENS?
Terapia TENS zyskuje coraz większą popularność jako bezpieczna metoda uśmierzania bólu. Aby w pełni wykorzystać jej potencjał i uniknąć potencjalnych komplikacji, kluczowe jest prowadzenie jej pod okiem wykwalifikowanego specjalisty. Podczas sesji pacjenci mogą odczuwać subtelne mrowienie, wynikające z delikatnych impulsów elektrycznych, które stymulują nerwy czuciowe, redukując dyskomfort.
Chociaż terapia TENS rzadko wywołuje efekty uboczne, w pewnych okolicznościach należy zachować szczególną ostrożność. Przykładowo, przeciwwskazaniem do zabiegu są:
- zaburzenia czucia w obszarze poddawanym stymulacji,
- aktywne stany zapalne w tym samym rejonie,
- ciąża (konsultacja z lekarzem jest niezbędna).
Elektrostymulatory TENS powinny być używane zgodnie z zaleceniami producenta, co dodatkowo podnosi poziom bezpieczeństwa.
Aparaty TENS posiadają niezbędne certyfikaty i rekomendacje medyczne, potwierdzające ich jakość i skuteczność. Terapia TENS łagodzi ból, ale koncentruje się na objawach, a nie na eliminowaniu jego przyczyny.
Jakie są porady dotyczące samodzielnego stosowania TENS w domu?
Stosowanie TENS samodzielnie w domowym zaciszu jest jak najbardziej wykonalne, jednak warto wcześniej zdobyć podstawową wiedzę na ten temat.